De stikstofcrisis: wat betekent dat voor Waalwijk?

Er wordt veel gepraat over het stikstofprobleem, vooral sinds de uitspraak van de Raad van State in december 2024. Deze uitspraak heeft veel onduidelijkheid en daarmee onzekerheid gebracht. Bijvoorbeeld over de gevolgen voor het uitvoeren van nieuwe woningbouwplannen. Wethouder Ad de Jong is verantwoordelijk voor woningbouw. Hij legt uit wat dit betekent voor Waalwijk.

Bescherming van Natura 2000-gebieden

Ad de Jong: “De overheid wil de kwaliteit van de Natura 2000-gebieden in ons land goedhouden en waar nodig verbeteren. Dit is afgesproken op Europees niveau en vastgelegd in de wet. Stikstof is voor deze gebieden een bedreiging, omdat kwetsbare planten en dieren hierdoor verdwijnen. De gemeente Waalwijk ligt tussen twee Natura 2000-gebieden: de Westelijke Langstraat en de Loonse en Drunense Duinen. Op dit moment komt er meer stikstof in deze gebieden dan is toegestaan. Daarom probeert de overheid de uitstoot hier te verminderen. Dit beleid heeft invloed op onze woningbouw en landbouw. Overigens is het natuurlijk goed dat we zorgvuldig met onze natuur omgaan!”

Gevolgen van de uitspraak

“De uitspraak van de Raad van State in december 2024 heeft belangrijke gevolgen voor woningbouwplannen in de gemeente Waalwijk”, legt de Jong uit. “Voor de uitspraak mocht je ‘intern salderen’. Dit houdt in dat je bij een nieuwe ontwikkeling evenveel stikstof mocht uitstoten als je voorheen op die locatie deed. Stoot een nieuwe ontwikkeling meer uit dan de vastgestelde grens, maar is dit evenveel of minder dan in de oude situatie? Dan mocht je gewoon bouwen. Als de nieuwe situatie dus minder stikstof veroorzaakte dan voorheen, was er geen natuurvergunning nodig. Bijvoorbeeld als er een weiland werd omgebouwd naar een woonwijk en de stikstofuitstoot bleef gelijk. Dan was er geen vergunning nodig.”

Door de uitspraak van 2024 is deze werkwijze nu veranderd. De Jong vervolgt: “Na de uitspraak mogen we alleen nog naar de nieuwe situatie kijken. Als de stikstofuitstoot hoger is dan de grens die bepaald is, dan is er een natuurvergunning nodig. De provincie gaat over deze toets en de vergunningverlening. Wat de stikstofuitstoot was vóór de nieuwe ontwikkeling, doet er niet meer toe. ‘Intern salderen’ mag dus niet meer. Dit is nog tot daar aan toe, maar de provincie geeft ook geen natuurvergunningen meer af sinds maart 2023. Al met al een heel technisch verhaal.”

Wat is stikstof?

Stikstof komt vrij door verkeer, industrie en landbouw (bijvoorbeeld door mest). Het kan schadelijk zijn voor de natuur, omdat het bepaalde voedingsstoffen in de bodem en het water brengt. Hierdoor verdwijnen kwetsbare planten en dieren.

Vergunningstop provincie

De provincie Noord-Brabant heeft sinds maart 2023 besloten in principe geen natuurvergunningen meer af te geven. De natuur in Brabant verslechtert, maar er zijn geen maatregelen om dit te verbeteren. Daardoor kunnen projecten waarvoor een vergunning nodig is, nu niet of alleen onder voorwaarden doorgaan. Tussen 2020 en 2025 was intern salderen mogelijk zonder vergunning, maar de Raad van State heeft nu bepaald dat ook voor die projecten achteraf alsnog een vergunning moet worden aangevraagd. 

Wat betekent dit voor Waalwijk?

Dit heeft directe gevolgen voor de bouwprojecten in Waalwijk. De Jong legt uit: "Omdat we voorheen intern konden salderen, mochten we gewoon bouwen. Maar nu hebben we te maken met de nieuwe situatie. Hierdoor komen bouwprojecten op dit moment stil te liggen.” Een voorbeeld hiervan is de locatie van het voormalig ETZ waar 260 woningen gepland zijn. De ontwikkelaar moest de verkoop stoppen omdat de provincie geen vergunningen meer uitgaf door de uitspraak van december 2024. “De uitspraak leidt dus tot vertragingen en onzekerheid, zowel voor ontwikkelaars als voor bewoners en het bestuur. Het Rijk werkt dit nu verder uit in de commissie-Schoof. We kunnen niet anders dan daarop wachten. We hopen in juni hier meer duidelijkheid over te krijgen”, aldus De Jong.

Wat kan de gemeente doen?

De Jong: “Wat we als gemeente kunnen doen, doen we. Omgevingsvergunningen geven wij als gemeente wel af, dat proces loopt gewoon door. Maar daarnaast heeft de ontwikkelaar nu dus de verplichting een natuurvergunning aan te vragen bij de provincie wanneer de stikstofuitstoot te hoog is. Daar heeft de gemeente geen rol in. De gemeente kijkt wel of een plan uitvoerbaar en wenselijk is en kan ontwikkelaars wijzen op risico’s. Wij denken mee over wat nog wel mogelijk is, maar daarin zijn we beperkt. We zijn immers afhankelijk van de provincie. Uiteraard zijn we hierover veel met de provincie in overleg. Ook zij kijkt uit naar waar het Rijk in juni mee kom.”

We willen bouwen!

De Jong zegt verder: “We willen graag bouwen! Er liggen veel mooie plannen klaar. We hebben bijvoorbeeld 1.000 nieuwe woningen toegevoegd aan onze woningbouwplanning, en die kunnen nu bijna gebouwd worden. En er komen er nog zo’n 1.000 aan voor fase II van Landgoed Driessen. Het is vervelend dat de huidige stikstofcrisis de uitvoering hiervan deels in de weg staat. We hopen snel duidelijkheid te krijgen, zodat we met de bouw van alle mooie plannen kunnen beginnen. Ik kan niet wachten alle woningen te realiseren, het heeft lang genoeg geduurd.”

  • Meet en greet voor ondernemers met interesse in het Krophollerensemble

    De verkoopprocedure voor het oostelijk deel van het Krophollerensemble is in volle gang. Op verzoek van geïnteresseerde partijen organiseert de gemeente een meet & greet voor ondernemers die interesse hebben in het gebruik van een deel van het Krophollerensemble.

  • Feestelijke opening van de piano in De Els

    De Els wordt binnenkort een stukje muzikaler! Vanaf zaterdag 10 mei om 13:00 uur staat er een openbare piano in een leegstaande winkel in De Els nabij de ingang van de Grotestraat. De aftrap wordt verzorgd door wethouder Timon Klerx samen met Jens de Meijer, de initiatiefnemer.

  • Nieuwe belevingselementen in de Westelijke Langstraat

    De Westelijke Langstraat is de afgelopen jaren stap voor stap aantrekkelijker en duidelijker gemaakt voor bezoekers. Bij de toegangswegen staan nu vier nieuwe toegangspanelen die het gebied markeren.